Çikolata Kisti

Endometriozis  Amerika’da ve Kanada’da altı milyondan fazla kadını etkileyen yaygın ve tedavi edilebilir bir hastalıktır. Bu hastalığın kısırlık sorunu yaşayan kadınların %30’unda olduğu bilinmektedir. Endometriozis erken teşhis ve tedavi edilirse doğurganlık durumunuzu etkilemez.

Endometriozis (Çikolata Kisti) Nedir?

Endometriozis hastalığında rahim iç zar (endometriyal zar olarak adlandırılır) normal olmayan bir konumda yer almaktadır. Normalde söz konusu iç zar regl sırasında serviksten atılmaktadır. Bununla beraber, endometriozis hastalığında zar diğer yönden, yani fallop tüplerinin uç kısmından atılmakta ve yumurtalıkları ve yumurtalıkların yakınlarındaki yapıların çevresini sarabilmektedir. Aslında bir cok kadında bu tüpten karın içine adet kanı döküyor olsada bazı kadınlarda endometriosiz görüşmektedir.

Endometriozis hücreleri normal bir rahim iç zarı gibi gelişmekte, her ay “regl” sürecinden geçmekte ve lokal olarak iltihaplanma ve yara dokularına neden olmaktadır. Zaman içinde endometriozis alanları ağrı ve enfeksiyona neden olabilmektedir. Hastalığın tedavi edilmemesi hâlinde söz konusu hastalıklı iç zar büyüyerek fallop tüplerini ve yumurtalıkları tıkayabilmekte ve hasta bireyin hamile kalmasını engelleyebilmektedir.

Bazı hastalarda endometriozis semptomu hiç görülmezken bazılarında sayıca çok az görünür. Semptomlar görülmediği için pek çok kadın “açıklanamayan kısırlık” teşhisiyle yaşamakta ancak genellikle sorun endometriozistir.

Aşağıdaki semptomlar sizde de varsa doğru şekilde muayene edilebilmeniz ve doğru bir endometriozis teşhisi konulması için bir kadın doğum uzmanına görünmenizi şiddetle tavsiye ediyoruz.

Hastalığın semptomları arasında şunlar yer almaktadır:

Endometriozis Belirtileri Nelerdir?

• kısırlık
• ağrılı regl krampları/süreçleri
• cinsel ilişki sonrası ağrı
• ağrılı bağırsak hareketleri
• bel ağrısı
• anormal regl kanamaları

Endometriozis’in Nedenleri Nelerdir?

Endometriozisin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Birkaç neden öne sürülmekle birlikte bunların hiçbiri tüm endometriozis olgularını açıklayamamaktadır.

Son yıllarda yapılan araştırmalar dioxin ve PCB’ler gibi vücut içerisinde hormon gibi davranan ve bağışıklık sistemini hasara uğratan çevresel toksinlerin endometriozise yol açtığını göstermiştir. Kırmızı et gibi hayvansal gıdaları daha sık tüketen kadınlarda daha sık görüldüğü tespit edilmiştir.

Endometriozis Nasıl Teşhiş Edilir?

Endometriozisi birkaç semptomdan teşhis etmek mümkün değildir. Hastanın tıbbi geçmişine yönelik bilgilerin yanı sıra detaylı muayene ve testler doktorun bu teşhisi koyması ya da doğrulaması için gerekli unsurlardır. Endometriozisin durumuna göre doktorunuz aşağıdaki testlerden birini ya da birkaçını önerebilir:

• Pelvik kasların yumuşaklığını ya da endometriozis oluşumlarını değerlendirmek için bir pelvik muayene
• Endometriozis oluşumlarını görüntülemek için pelvik ultrason
• Laparoskopi: günübirlik yapılan cerrahi bir işlem ve endometriozis oluşumlarını doğrulamanın tek yolu.

Doktorlar laparoskopi sonrasında bulunan yaralı ve hastalıklı doku miktarına bağlı olarak endometriozis için hangi tedavinin uygun olduğunu belirlemek amacıyla hastalığı Minimal (1. seviye), Hafif (2. seviye), Orta (3. seviye) ya da İleri (4. seviye) olarak sınıflandırmaktadır.

Doktorunuz semptomlarınızı düzenleyen ve başarılı bir hamilelik şansınızı maksimize eden kişisel bir tedavi planı hazırlayacaktır.

Amacımız endometriozisin gelişimini durdurmak ve kontrol etmek ve doğurganlık durumunuzu etkilemeden semptomları irdelemektir.

Endometriozis Nasıl Tedavi Edilir?

Laparaskopik ya da klasik yöntemle yapılan cerrahi ile endometriozis lezyonlarının çıkartılması veya yok edilmesi mümkündür ve belirtilerin hafiflemesi veya gebeliğin oluşması sağlanabilir. Buna rağmen diğer tedavilerde olduğu gibi hastalığın tekrarlama olasılığı sıktır.

Hayvansal gıda tüketiminin azaltılması, egzersiz (aerobik, kegel ve nefes egzersizleri), stres kontrol yöntemleri ve shark cartilage, DHEA ve PPAR gama agonistleri gibi destekleyici tedavilerle yapılan metabolik kontrol ile hastaların yaşam kaliteleri ve tedaviye verdikleri cevap belirgin oranda olumlu yönde artmaktadır.

Endometriozisi cerrahi olarak, IVF yöntemiyle ya da her ikisinin kombinasyonuyla tedavi edebiliriz.

Başarılı tedavi seçenekleri arasında şunlar yer almaktadır:

1. IVF
   

   Endometriozis kısırlığa neden olduğunda IVF çoğu zaman başlangıç tedavisi olarak önerilmektedir.

2. LAPAROSKOPİ
   

   Şiddetli ağrılar endometriyal oluşumların var olduğunu gösterebilmektedir ancak en doğru teşhis yöntemlerinden biri, hastanede yapılan küçük bir cerrahi operasyon olan diagnostik laparoskopidir. Bu yöntemle endometriozis lezyonlarını kolaylıkla tespit edilebilmekte ve teşhis doğrulanabilmektedir. Bu esnada yumurtalıklarda ya da fallop tüplerinde bulunabilen endometriyal dokuları da çıkarabiliyoruz.

3. AĞIZDAN ALINAN İLAÇLAR
   

   Pek çok tıbbi yaklaşımda endometriozisin gelişimini durdurmak üzere östrojen hormonunu azaltmak için ilaçlar kullanılmaktadır. Bununla birlikte, bu ilaçlar kullanıldığı sırada hamilelik mümkün değildir.