Kadınların 40 yaşına gelmeden önce regl kanamaları bitmesi durumu erken menopoz olarak tanımlanır. Erken menopoza giren hastalarda östrojen hormonu azalır, FSH ve LH hormonları yükselir.
Erken Menopoz Nedir?
Erken Menopozun Nedenleri Nelerdir? Erken Menopoz Neden Olur?
Erken menopozun ortaya çıkmasında birçok sebep vardır. Bu sebepler fizyolojik olabileceği gibi psikolojik ve çevresel faktörlerden de kaynaklanıyor olabilir.
Aile Öyküsü
Kadınlarda erken menopoz aileden gelen kalıtsal özelliklere çok bağlıdır. Eğer erken menopoz yaşamış anne var ise hastanın erken menopoz yaşama ihtimali yüksektir.
Kromozom Bozuklukları
Turner Sendromu, Frajil X Sendromu gibi kromozom sorunları, erken menopoza neden olduğu bilinmektedir.
Cerrahi Operasyonlar
Kadında iki yumurtalığın alınması ya da buna benzer operasyonlar geçirilmiş ise yumurta rezervinin zarar görmesi sebebi ile erken menopoz oluşabilir.
Otoimmun Hastalıklar
Bağışıklık sisteminin, vücudun kendi organ ve dokularını yabancı olarak tanıması ve saldırması olarak ortaya çıkan otoimmun hastalıklarda saldırılan doku yumurtalıklar olur ise bu durumda erken menopoz ortaya çıkar.
Kanser
Kanser tedavisinde kullanılan en bilinen yöntemler, radyoterapi ve kemoterapidir. Bu tedaviler sırasında uygulanan yöntemler yumurtalık rezervini tüketebilir ve erken menopoza sebep olurlar.
Kötü Yaşam Tarzı
Kötü beslenme, stres, sigara ve alkol kullanımı erken menopoza sebep olabilir.
Erken Menopozun Belirtileri Nelerdir?
- Daha Sık Adet Görmek: Kadınların adet döngüleri 28 gündür ancak 22 günden daha kısa sürelerle adet görmeleri yumurtalık rezervinin azaldığına dair ilk belirti olabilir.
- Adet Sayısının Azalması / Kesilmesi: Menopoza yaklaşan kadınlarda adet görme sayısı azalır yada tamemen kesilir. Bu durumda artık menopoza girilmiş demektir.
- Vajinal Kuruluk
- Cinsel İsteksizlik
- Uyku Bozuklukları
- Sıcak Basması
Erken Menopozum Çocuk Sahibi Olabilir Miyim?
Erken Menopoz Durdurulabilir Mi?
Yumurtalık rezervi azalmış ve erken menopoz tehdidi ile karşı karşıya kalan hastalar eğer çocuk sahibi olmak istiyorlar ise vakit kaybetmeden tüp bebek tedavisine başlanmasını gerekmektedir. Hastalar için zamanın önemi çok büyüktür. Çünkü yumurtalık rezervinin tükenmesi durumunda gebelik oluşması mümkün değildir.
Önceden tahmin edilemese de düzenli doktor kontrolleri ile erken teşhisi mümkün olmaktadır. Yapılan AMH, FSH ve östradiol testlerinin yanında vajinal muayne ile yumurtalık sayısı belirlenir. Erken menopoz öngörülemeyen bir durumdur fakat düzenli doktor muayenesi ile erken teşhisi mümkündür. Adetin ilk günlerinde hormon testleri (AMH, FSH, östradiol) yapılır ve vajinal ultrason ile yumurtalıklar muayene edilir. Muayene sonucunda hastanın yaş durumuna göre bir tedavi planlanır.